Thời điểm, địa điểm mở thừa kế theo quy định của pháp luật hiện hành

Hỏi: Xin hỏi pháp luật có quy định thời hạn bao lâu sau khi người để lại di sản chết thì người được thừa kế phải tiến hành thủ tục mở thừa kế không? Địa điểm mở thừa kế là ở đâu?

——————

Trả lời:

Thời điểm mở thừa kế là thời điểm phát sinh quan hệ thừa kế, kể từ lúc đó, người thừa kế có quyền yêu cầu phân chia di sản và có nghĩa vụ thực hiện các nghĩa vụ tài chính mà người chết để lại.

Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 611 Bộ luật Dân sự 2015 thì:

“Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết. Trường hợp Tòa án tuyên bố một người là đã chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày được xác định tại khoản 2 Điều 71 của Bộ luật này.”

Căn cứ quy định tại Điều 71 Bộ luật Dân sự 2015 thì một người bị Tòa án tuyên bố là đã chết khi người có quyền, lợi ích liên quan yêu cầu trong các trường hợp sau:

– Sau 03 năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Tòa án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;

– Biệt tích trong chiến tranh sau 05 năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;

– Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau 02 năm, kể từ ngày tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai đó chấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;

– Biệt tích 05 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống; thời hạn này được tính theo quy định tại khoản 1 Điều 68 của Bộ luật này.

Do đó thời điểm mở thừa kế có thể là thời điểm được xác định dựa trên giấy chứng tử của người đã chết hoặc nếu người bị Tòa án tuyên bố đã chết thì thời điểm ghi trong bản án, quyết định đó sẽ là thời điểm mở thừa kế.

Thêm vào đó, pháp luật hiện hành không quy định về thời hạn mở thừa kế mà chỉ có quy định về thời hạn yêu cầu phân chia di sản thừa kế được quy định tại Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015. Theo đó thời hạn để người thừa kế yêu cầu phân chia di sản thừa kế là 30 năm đối với bất động sản và 10 năm đối với động sản.