Chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc có nhưng không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ. Vị trí lối đi qua bất động sản liền kề phải được xác định sao cho thuận tiện nhất cho việc sử dụng đất của chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc và gây ra thiệt hại ít nhất cho chủ sở hữu bất động sản có lối đi.
Căn cứ theo Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015 về Quyền về lối đi qua được quy định như sau:
1. Chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.
Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.
Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thoả thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.3. Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù.
Tuy nhiên trong thực tế, tình trạng tranh chấp và xung đột về lối đi qua với bất động sản liền kề diễn ra khá phổ biến. Các trường hợp như hàng xóm có lối đi ra đường công cộng xây hàng rào ngăn chặn lưu thông trên phần diện tích đất của họ hoặc tranh chấp diện tích lối đi không đủ lưu thông… Trong trường hợp có các tranh chấp liên quan lối đi liền kề, phương thức giải quyết thường là xác định theo thỏa thuận giữa các bên. Trường hợp các bên không tự thỏa thuận được, thì có thể giải quyết thông qua hòa giải cấp cơ sở tại Ủy ban nhân dân. Nếu không đạt được sự thỏa thuận, các bên có thể khởi kiện ra tòa án và lối đi sẽ được xác định theo quyết định của Tòa án thông qua sự xem yếu tố sau để xác định vị trí, chiều rộng và chiều dài của lối đi:
- Đặc điểm cụ thể của địa điểm;
- Mục đích sử dụng của bất động sản bị vây bọc;
- Thiệt hại gây ra cho bất động sản liền kề.
Xem thêm: